Các loại đồ uống ngày hè trong tiếng Anh

“Do you want some icy cold water?” Bác Don hỏi mình trong một buổi camping vào ngày hè nóng bức.
Không có từ nào mới cả, nhưng lại là một cách diễn đạt thật thú vị, khác với tưởng tượng của mình. “Nước đá” ư? Nếu phải dịch có lẽ mình sẽ dùng “ice water”, chứ không phải là “icy cold water”.
Nhưng “ice water” là nước băng (tuyết) tan chảy, chứ không phải nước đá lạnh. Có những cách diễn đạt thật đơn giản, nhưng mình thấy thật thú vị, tới nỗi đã 12 năm trôi qua mà mình cứ ngỡ như vừa mới hôm qua vậy.

Trong một ngày hè khác, mình mời đôi bạn thân người Mỹ đi ăn nhà hàng. Khi một người bạn của mình gọi “orange juice” (nước cam), mình cũng hăng hái gọi “lemon juice” (nước chanh). Cái mặt em bồi bàn nó dài ra khoảng nửa mét, miệng lắp bắp: “do you mean lemonade?”.
Mình cười xí hổ, à, đúng thật, “lemonade” là nước chanh, còn “lemon juice” là nước cốt chanh, chỉ dùng để vắt vào salad được thôi chứ ai mang uống bao giờ.
Mà thật ra “lemonade” là nước chanh từ quả chanh vàng (lemon), còn chanh ở Việt Nam thì là “lime”, nên gọi là “limeade” (phát âm là /ˈlaɪˌmeɪd/). Nhưng ở Mỹ thì chỉ order “lemonade” thôi, còn về Việt Nam thì… dùng tiếng Việt, nên không đụng đến từ “limeade” mấy khi.

Mùa hè vào quán mình hay gọi nước chanh muối, nó là “salted lemonade” (nếu làm từ chanh vàng) hoặc “salted limenade” các bạn nhé.

Mùa hè uống giải khát thì các loại nước vắt ra trực tiếp từ quả như cam hay chanh thì gọi là “juice”, ví dụ “apple juice”, “peach juice”… Riêng với nước dừa thì bạn có thể dùng từ “coconut water” hoặc “coconut juice”, còn cùi dừa thì gọi là “coconut meat”.
Khi bạn mang hoa quả ra xay nhuyễn với và cho thêm một chút đá và sữa thì gọi là “smoothie”(phát âm /ˈsmuði/) – sinh tố. Có một loại đồ uống khác gần giống với “smoothie”, nhưng thành phần chính là sữa, được xay với đá và một ít hoa quả, gọi là “shake”. Hồi ở Mỹ, tụi nhỏ nhà mình rất thích món “milk shake”.

Nếu có một loại đồ giải khát “kinh điển” ở Việt Nam thì chắc hẳn mình sẽ chọn “trà đá”. Trà đá tiếng Anh là “iced tea” (hoặc gọi là “icy cold tea” nếu các bạn muốn). Vào quán trà đá ở Việt Nam, các bạn có thể uống những món rất khó “dịch” ra tiếng Anh: nước mơ, nước sấu.
Nước mơ là quả mơ được ngâm với đường – apricots soaked in sugar – sau đó hỗn hợp “nước mơ – đường” được pha với nước lọc và đá. Mình nghĩ nước cốt mơ do đó có thể tạm dịch là “sugar-soaked apricot juice”, và nước mơ là “sugar-soaked apricot juice with icy cold water”. Nhưng cách dịch đó chẳng có tính thực tế chút nào, vì sẽ làm cho người nói méo hết cả miệng mất.

Nên nếu mời người bạn nước ngoài uống một cốc nước mơ, mình sẽ giới thiệu kiểu: đây là quả “apricots” này, rồi “soak them in sugar in a few months to a few years” thì rồi mình sẽ có “soaked apricots juice”, rồi mình “add sugar, and icy cold water” and “mix them up” thì mình sẽ có nước mơ. Mình sẽ nói thêm là “mơ” trong tiếng Việt còn có nghĩa là “dream” nữa, nên uống nước này vào tối nay “you will have sweet dreams”.
Dù sao thì giới thiệu văn hóa thì dài dòng chút cũng được. Nước sấu thì tương tự, miễn là bạn nhớ được tên quả sấu là: “Dracontomelon”, để dễ nhớ, bạn tách từ ra thành 2 nửa “draconto.melon” (melon là quả dưa).

Cách phát âm của từ quả sấu thì mình tìm trên mấy cuốn từ điển online phổ biến hiện nay cũng không có, nên phải nghe và tự làm IPA, đó là /ˈdreɪkəntoʊˈmɛlən/ – cho nên nếu bạn có nói cho người nước ngoài đúng tên chuẩn của “quả sấu” thì người nghe cũng không hiểu nó là quả gì đâu. Nếu định giới thiệu “nước sấu” thì cứ dạy người nước ngoài nói “nước sấu” là được.

Hồi học thạc sĩ ở Mỹ, mình rất bất ngờ khi biết tiêu thụ “soft drink” trên thế giới còn lớn hơn tiêu thụ “drinking water”. Có nghĩa là người ta mua nhiều “nước ngọt có ga” hơn so với nước lọc. “Soft drink” là tên gọi chung cho các loại nước có ga không cồn như Coca, Pepsi, 7Ups…
Còn những đồ uống như bia (beer) hay rượu (wine, spirits…) thì gọi chung là “alcoholic drink”. Mùa hè nóng làm một cốc bia lạnh cũng tốt, nhưng nhớ không lái xe ra đường là được.

Để chốt bài, mình nhớ một kỷ niệm năm 2005 khi bà chị mình ở Mỹ về Việt Nam, được đi uống nước mía – sugar cane juice – và bảo: It’s the best drink in Vietnam. Nên nếu có bạn bè nước ngoài qua Việt Nam, bạn nhớ mời một cốc “sugar cane juice” nhé.

Tác giả: Thầy Quang Nguyễn

Fanpage: MoonESL – phát âm tiếng Anh

Khóa học: Phát âm tiếng Anh – nói tự nhiên

Khóa học: Phương pháp luyện nghe sâu tiếng Anh