“How are you?” – Trả lời thế nào cho đúng?

Trong tuần lễ “orientation week” cho sinh viên quốc tế, Kate – trưởng phòng sinh viên Quốc tế của trường – hướng dẫn chúng tôi:
“There’s something you should know. When somebody ask you “hi, how are you?” you should just say “I’m fine, thank you” even if you are having a really BADDD day. Because when they ask “how are you”, it’s just a way to say “hi”, they DON’T care about how you feel”.

Bài học đầu tiên tôi nhận được về câu hỏi đơn giản và thường gặp này. Khi người Mỹ ở trên đường chào bạn: Hi, how are you? – đó chỉ là một câu chào, không phải một câu hỏi. Do đó, bạn không nên, và không cần thiết, nói cảm giác thật của mình.
Lý do là khi nói cảm giác thật của mình với một người lạ “stranger” hoặc một người không phải bạn bè “acquaintance”, bgạn có thể khiến cuộc tiếp xúc rơi vào một tình huống khó xử. Vì họ “KHÔNG quan tâm” bạn đang cảm thấy gì, việc bộc lộ kiểu: “I am SICK” hoặc “I am feeling TERRIBLE” khiến người nghe cảm thấy khó chịu (vì sự tiêu cực), và có thể muốn tránh xa bạn.

Khi nghe câu hỏi “hi, how are you?” hãy đơn giản trả lời là “I’m fine, thanks, and you?”. Vậy là đủ. Đó là một câu chào, không phải là một câu hỏi.

***
6 năm sau đó, tôi quay trở lại Mỹ. Một lần nói chuyện với “cousin” Thy Tran, tôi hỏi chị: Is it OK to answer “I am feeling bad” when somebody ask “hi, how are you?”. Và thật ngạc nhiên, chị trả lời: “That’s OK, you can say I’m feeling terrible when you have a really bad day”.
Oh, vậy là mình cũng có thể nói cảm xúc thực của mình khi nghe câu “hi, how are you?” sao? Vậy là Kate – một người Mỹ chính hiệu, trưởng phòng Sinh viên quốc tế – đã dạy mình một thứ tiếng Anh sai?

Không hẳn như vậy. Đối với hầu hết trường hợp, khi người ta hỏi “hi, how are you?” bạn trả lời “I’m fine, thanks”. Nhưng với bạn bè, người thân, người bạn thực sự muốn chia sẻ cảm giác tồi tệ của mình để xả bớt “stress”, bạn có thể nói: “I’m having a terrible day.” Và chắc chắn, bạn sẽ nghe câu hỏi kiểu: “honey, what happened”… Một cơ hội bằng vàng để xả stress, đặc biệt là với chị em phụ nữ.

***
Ở Mỹ, tôi thường nghe đài khi lái xe dưới thời tiết lạnh lẽo của Michigan. Có một talk show mà tôi rất thích, người “host” khi nhận được câu hỏi của “guest” của chương trình: “Hi, how are you doing?” luôn có một câu trả lời, mà tôi cho là thú vị: “better than I deserve”.
Sau này, tôi hỏi 1 người bạn Mỹ, cách trả lời như vậy là sao. Anh ta nói, “it sounds wierd” (nghe kỳ chết à). Với nhiều người, nó là cách trả lời mang tính “ngạo nghễ”, không trân trọng những gì mình đang có. Nhưng nó cũng để lại dấu ấn khác biệt cho người nghe.

***
Bạn thấy đấy, ngôn ngữ thật đa dạng, cách trả lời cho câu hỏi “Hi, how are you?” nhiều khi chỉ đơn giản là “I’m fine, thanks”. Nhưng cũng có lúc bạn muốn nói “I’m having a cold”…
Thú vị là ở chỗ đó.