expert@moonesl.vn
Tại sao nghe tiếng Anh lại khó như vậy, có nhiều lý do, nhưng một trong số đó là do áp lực thời gian khi bạn nghe tiếng Anh.
Nhiều người Việt cảm thấy tương đối thoải mái với kỹ năng đọc, nhưng lại căng thẳng trước kỹ năng nghe. Điều này bắt nguồn từ việc kỹ năng nghe cần xử lý thông tin nhanh và ngay lập tức, trong khi người đọc có nhiều thời gian hơn.
Nghe, hiểu và phản hồi
Trong giao tiếp, thông thường bạn có tối đa 3 giây để hiểu và phản hồi. Vượt qua mức này, cuộc hội thoại sẽ dễ bị nứt vỡ. Năm ngoái, khi mình đưa 2 đứa nhỏ đi ăn nhà hàng ở Mỹ, tụi trẻ uống nhiều nước ngọt nên “tăng động”, chạy nhảy hò hét um lên, bảo thì im được 1 lúc rồi lại bắt đầu “điệp khúc”. Lúc đi thanh toán, một em người Mỹ nhìn mình, rồi nhìn lũ trẻ, lúc đó vẫn đang chạy, và nói một câu 4 từ: “they’re getting sugar high” (tụi nhỏ ăn nhiều đường bị tăng động). Não của mình như một con máy tính đời cũ, “loading” hoài vẫn chưa xử lý xong thông tin. Nhưng nhu cầu giao tiếp thì phải trả lời ngay, mà bệnh “sĩ” thì không cho phép mình hỏi lại. Mình đoán em í nói gì đó về việc 2 đứa “siêu quậy” nên lắp bắp: “thank you”.
Em í nhìn mình như người ngoài hành tinh.
Sau đó khoảng 2 giây, não bộ đã xử lý thông tin xong thì người đẹp đã đi ra đến cửa rồi.
Trong giao tiếp, thường thì bạn vẫn có thể hỏi lại khi nghe không rõ (đừng như mình ở trên). Tuy nhiên, nếu nghe giảng bằng tiếng Anh, nghe radio, TV hoặc tham gia hội nghị, bạn thậm chí còn không có đến 2-3 giây để xử lý. Cách duy nhất là hiểu ngay lập tức những gì người nói muốn truyền đạt. Điểm tích cực của những bài nghe dài là bạn thường biết rất rõ bối cảnh và mục đích của người nói, do đó, dễ phán đoán nội dung hơn nhiều.
Làm thế nào để nghe tốt?
Một bí quyết đơn giản, được nhắc đi nhắc lại là: hãy nghe thật nhiều.
Tưởng tượng, bạn nghe câu: “I love you” nói rất nhanh, bạn có nghĩ mình hiểu? Chắc chắn rồi, vì bạn nghe câu này nhiều đến nỗi quen thuộc.
Não bộ của chúng ta giống như máy tính được lập trình, những thứ càng quen thuộc, chúng ta xử lý càng nhanh. Còn những thứ lạ lẫm, chúng ta xử lý rất chậm, hoặc “quá tải ” luôn.
Để kết thúc, mình xin kể thêm câu chuyện nữa, cách đây cũng khoảng 1 năm. Mình vào hàng ăn nhanh của Mỹ và gọi: “can I have one icecream, please”. Em bán hàng xinh đẹp (lại xinh đẹp) hỏi mình: d’you want a cup or a cone?
Mình nghe chả hiểu gì, mới phải hỏi lại, và em í nhắc lại thì mình mới hiểu. Thật ra không phải mình không biết từ “cup” – cái cốc, hay “cone” – cái ốc quế, nhưng vì mặc định là mua kem ốc quế nên nhất thời không nghĩ ra.
Cả 2 trường hợp “đau thương” của mình đều do nghe ít – trong các bối cảnh mới – nên bị bỡ ngỡ và khó khăn. Sau này, mỗi ngày đều luyện nghe vài tiếng đồng hồ – những lúc nấu cơm, rửa bát, chạy bộ, lái xe…, mình đều nghe tiếng Anh – thì các tình huống “oái oăm” ít dần.
Tóm lại, cách tốt nhất để xử lý yếu tố “áp lực thời gian” khi nghe tiếng Anh là nghe thật nhiều, và nếu bạn được trang bị một vốn phát âm (để biết cách nghe), từ vựng và ngữ pháp (để hiểu nội dung) thì nghe sẽ không phải vấn đề quá khó với bạn nữa.
Tác giả: Quang Nguyen
