Tắm ngôn ngữ (Immersion Language Learning) – hoặc tắm tiếng Anh – là một phương pháp học tiếng Anh hiệu quả, nhưng phần nhiều mọi người hiểu và áp dụng sai. Vậy làm sao để “tắm” cho đúng?
Bài viết bao gồm các nội dung:
- Tắm ngôn ngữ sai cách
- Tắm ngôn ngữ là gì?
- Tắm ngôn ngữ bao nhiêu là đủ
- Cách tắm ngôn ngữ cho trẻ em
Tắm ngôn ngữ sai cách
Một bạn học viên chia sẻ, em nghe đài NPR bằng tiếng Anh hàng ngày. Mình “choáng váng”, làm sao em nghe được? Những bài đó quá khó với em.
Cách đây 10 năm, trong 1 lần đi dạo hồ Gươm, mình nghe lỏm được câu chuyện giữa 2 mẹ với nhau. Một mẹ phàn nàn: “cháu nhà em xem hoạt hình tiếng Anh suốt ngày cả mấy năm nay rồi, mà vẫn chả nói được chữ tiếng Anh nào”.
Và các bạn nghe về phương pháp học “Effortless English”, cứ bật băng lên nghe hoài nghe mãi… Và hy vọng là mình sẽ giỏi. Nhưng kết quả thì không được như ý.
Đơn giản, đó là một phương pháp học hiệu quả được áp dụng… sai cách.
Tắm tiếng Anh là gì?
“Nhúng” hay “tắm” tiếng Anh (tắm ngôn ngữ) thuật ngữ gọi là “immersion”, thường được hiểu là khi bạn vào một môi trường sử dụng hoàn toàn 1 ngôn ngữ mới. 2 ví dụ dễ thấy là sinh sống ở nước ngoài như sang Mỹ, hoặc theo học chương trình hoàn toàn bằng tiếng Anh – như trong trường quốc tế chẳng hạn.
Tại sao du học mà tiếng Anh vẫn kém?
Nhưng bạn có bao giờ thắc mắc, cả những du học sinh ở Mỹ hàng bao nhiêu năm, chưa chắc đã nói tiếng Anh ra hồn? Và liệu chúng ta ở Việt Nam có “immerse” được vào “English” hay không?
Sự thực, “tắm” tiếng Anh không phải là chuyện vứt chúng ta vào một môi trường xung quanh toàn là tiếng Anh, và hy vọng rằng chúng ta sẽ giỏi. Nó đơn giản là một sự lãng phí thời gian khủng khiếp và mang lại hiệu quả gần như không đáng kể.
Vậy, tắm tiếng Anh là gì? Và làm thế nào để “tắm” cho đúng.
Hiểu “tắm ngôn ngữ tiếng Anh” cho đúng
Hiểu một cách nôm na, “tắm” tiếng Anh có nghĩa bạn vẫn hoạt động bình thường trong môi trường bình thường, chỉ thay đổi một thứ: ngôn ngữ.
Nói cách khác, bạn xem phim, nghe nhạc, đọc sách, nói chuyện, mua bán… như bình thường, nhưng thay vì sử dụng tiếng Việt, bạn dùng tiếng Anh.
“Tắm tiếng Anh” bao lâu là đủ?
Mỗi ngày bạn dành bao nhiêu thời gian là đủ?
Với hầu hết mọi người, khoảng 30 phút học tập trung và 1 giờ tiếp xúc với ngôn ngữ (tiếng Anh) mỗi ngày sẽ cho bạn kết quả rất tốt. Đây là mô hình bền vững trong dài hạn nhằm giúp bạn nói tiếng Anh lưu loát.
Còn trong điều kiện hoàn hảo? Theo một bài viết trên trang web: thelinguist.com, nếu bạn có thể dành 10h mỗi ngày học tiếng Anh một cách chuyên tâm, bạn sẽ có khả năng giao tiếp căn bản sau khoảng 50-72 ngày. Tức là khoảng 2-3 tháng nếu tính cả thời gian nghỉ ngơi. Nếu mỗi ngày bạn chỉ chuyên tâm trong 5h đồng hồ, sẽ mất gấp đôi thời gian đó.
Tắm tiếng Anh ở nước ngoài
Nghe khó quá phải không? Điều này dễ dàng hơn 1 chút khi bạn sống ở nước ngoài như Anh, Mỹ, Canada… Vì đi đâu làm gì bạn cũng được bao bọc bởi tiếng Anh. Nhưng không nhất thiết những du học sinh là “automatic” được “nhúng” tiếng Anh. Nên nhớ, đây là một PHƯƠNG PHÁP HỌC có tính chủ động của người học, chứ không phải yếu tố môi trường. Sống ở Mỹ mà suốt ngày nói tiếng Việt coi như vô nghĩa.
Tắm tiếng Anh ở Việt Nam
Còn nếu bạn ở Việt Nam? Cái này khó hơn một chút, nhưng bạn vẫn có thể “nhúng” tiếng Anh trong phạm vi nhất định, ví dụ: đọc báo, viết facebook, nghe đài, xem TV, và giao tiếp chẳng hạn.
Thay vì đọc báo tiếng Việt, bạn có thể chuyển sang báo tiếng Anh. Ví dụ, Vnexpress có phiên bản “international”, cần đọc báo bạn cứ vào đó. Nghe đài thì chuyển qua VOA5 hoặc download các app radio tiếng Anh. Xem phim thì dùng Netflix, và giao tiếp thì tham gia những nhóm luyện tập như VIETTALK – Nói tiếng Anh tư tin để thực hành nói tiếng Anh miễn phí…
Tóm lại, bạn phải có một kế hoạch cụ thể và kiên trì để mình sử dụng tiếng Anh càng nhiều trong cuộc sống càng tốt.
Tất nhiên, chúng ta vẫn phải sống, phải ăn, phải giao tiếp và làm việc, và chúng ta vẫn yêu tiếng Việt. Nhưng khi đã muốn học tiếng Anh, mình cần phải dành chút thời gian vào nó.
Tắm ngôn ngữ tiếng Anh cho trẻ em
Vài dòng cuối mình dành cho các bà mẹ đang cố gắng “nhúng” con vào tiếng Anh. Đầu tiên, mình chia sẻ kinh nghiệm của bản thân trước.
Kinh nghiệm của Quang
Mình may mắn là con được “nhúng” vào Mỹ 2 năm rồi, nên các con đã có khả năng nghe – nói cơ bản bằng tiếng Anh, riêng phần từ vựng và đọc hiểu thì còn cần phải bổ sung nhiều. Mình áp dụng “Vietnamese at school, English at home”, có nghĩa là ở nhà thì dùng tiếng Anh, bố mẹ con cái giao tiếp đều bằng tiếng Anh cả. Ngoài ra, các chương trình cháu xem như phim hoạt hình, youtube,… đều bằng tiếng Anh. Mỗi tối, mẹ cháu đều dành 30′ đọc sách cho con, luân phiên 1 hôm sách tiếng Việt, hôm còn lại là tiếng Anh để các con nâng cao từ vựng.
Đọc đến đây, nhiều mẹ bảo: may mắn thôi, chứ bố mẹ phát âm sai thì làm sao nói chuyện được với con. Quan điểm đó hoàn toàn sai. Nếu chỉ “nhúng” con vào TV, Ipad, Youtube và các phần mềm học tiếng Anh, các con sẽ được “bao bọc” bởi môi trường đó, nhưng không nhất thiết “tương tác” (interact). Do đó, nếu có sự tiến bộ thì sẽ rất hạn chế. Sự tương tác thực tế là chất xúc tác cuối cùng và quan trọng nhất để kích hoạt toàn bộ hệ thống, sau khi bố mẹ đã “bao bọc” (surround) con bởi tiếng Anh.
Đừng sợ “làm hỏng” tiếng Anh của con
Cha mẹ cũng đừng sợ “làm hỏng” tiếng Anh của con vì phát âm sai. Lý do là con có những “đầu vào” (input) khác chất lượng hơn nhiều, chính là môi trường mà bố mẹ đã tạo ra. Các con sẽ tự biết cách và điều chỉnh.
Cuối cùng, khi thực sự “sống” cuộc sống bình thường và chuyển sang “mode” tiếng Anh, từ vựng của bạn sẽ tăng rất nhiều. Ví dụ, bạn cần bảo con lấy giúp cái “hót rác”, bạn có biết nó là gì không? Trước mình cũng giống bạn, không biết. Nhưng giờ thì biết rồi, nó là cái “dustpan”, đó là cái lợi của “Immersion Language Learning” (ILL), một phương pháp học hiệu quả hơn nhiều lần, nhiều lần,… phương pháp học truyền thống trên lớp.
Tác giả: Thầy Quang Nguyễn
Fanpage: MoonESL – phát âm tiếng Anh
Khóa học: Phát âm tiếng Anh – nói tự nhiên
Khóa học:Phương pháp luyện nghe sâu tiếng Anh
Bài viết được đăng trên báo Vnexpress.net: Tắm tiếng Anh sao cho hiệu quả