Hồi mới sang Mỹ năm 2017, mục tiêu của tôi là “speak like Americans”, nhưng ở bên này được bốn tháng thì nó được đổi thành “listen like Americans”. Nghe đóng vai trò 80% trong giao tiếp và thực sự còn quan trọng nhiều hơn thế. Vì vậy, tôi đặt mục tiêu năm 2018 là nghe tiếng Anh như người Mỹ.
Nhiều người cho rằng, sống ở Mỹ thì dễ, đi đâu cũng thực hành được. Cái đó đúng một phần, nhưng đâu phải ai cũng nói chuyện được và các câu chuyện thường quanh quẩn chủ đề đơn giản, chào hỏi xã giao. Vì thế, tôi luyện nghe qua bốn nguồn chính (chiếm 90% thời gian luyện nghe).
Nghe qua phim ảnh
Xem phim để luyện nghe giúp dự đoán được những tình huống giao tiếp thực tế, cách xử lý và phản xạ, nhưng quan trọng nhất vẫn là hiểu người ta nói gì. Tôi thường luyện nghe qua phim ảnh trên Netflix vì kênh này có nhiều nguồn, cả dễ và khó; có nhiều chủ đề (phim truyện, khoa học, phim truyền hình); có phim dài tập giúp tôi có thể chọn một phim và theo dõi trong thời gian dài; và có thể bật tắt subtitle, hỗ trợ khi không nghe ra. Mỗi ngày nghe khoảng một tiếng trở lên.
Nghe qua audio book
Tôi dùng phần mềm Audible của Amazon mua sách, nghe mỗi khi làm việc bếp núc như rửa bát, nấu cơm. Mỗi ngày tôi nghe khoảng nửa tiếng đến một tiếng. Đặc điểm của audio book là đọc rõ, nghe từng chữ một, và thường xoay quanh những chủ đề mình quan tâm. Hồi mới sang, tôi nghe 2 cuốn về marketing và ethics – mỗi cuốn sách đọc hết bảy tiếng, mỗi cuốn nghe khoảng 3-4 lần là gần như thuộc.
Xong chuyển qua nghe radio và các khóa học online (ở dưới), vì nó thú vị hơn.
Nghe qua radio
Mỗi lần lái ôtô đưa vợ hay con đi học, tôi đều bật radio để vừa luyện nghe, vừa cập nhật tin tức, ý kiến, bình luận. Đặc thù của radio là không có hình nên nghe rất tập trung. Thú thực, tôi nghe hiểu chỉ khoảng 80%. Những bạn ở Việt Nam muốn nghe kiểu này có thể tìm app Michigan Radio để luyện, rất thú vị.
Giờ thì tôi nghe radio hàng ngày, vì nó không ảnh hưởng tới thời gian làm việc khác. Mình có thể chạy thể dục và nghe radio chẳng hạn.
Nghe qua khóa học
Tôi cũng theo các khóa học về giáo dục (education) và marketing trên trang Edx. Trang này học miễn phí hoàn toàn, do nhiều giáo sư của các trường “xịn” dạy. Xem những video hướng dẫn của giáo sư về các vấn đề mình quan tâm là một cách luyện nghe. Cách này đặc biệt tốt với những bạn dự định du học Mỹ.
Luyện nghe luôn là một trong những thử thách lớn với người học tiếng Anh. Thời luyện nghe sách giáo trình có lẽ sắp trôi qua vì giờ có nhiều nguồn tài liệu hữu ích hơn.
Nếu để ý, các bạn sẽ thấy bốn nguồn tài liệu nghe thì có ba nguồn không chỉ giúp mình luyện nghe, mà còn mở mang đầu óc, phục vụ cho công việc. Nghe phim mặc dù không giúp học được nhiều, nhưng giúp thư giãn rất tốt và luyện “thực chiến”.