expert@moonesl.vn
Nếu chờ đợi người khác (giáo viên, bạn bè…) sửa lỗi cho bạn, bạn sẽ không bao giờ nói tiếng Anh lưu loát được.
Trong rất nhiều năm dạy tiếng Anh, mình nhận ra một điều: các bạn thích nhất là được sửa lỗi khi đi học. Mình càng sửa lỗi nhiều thì độ hài lòng của lớp càng cao. Có lẽ đó cũng chính là điểm cộng của MooNESL vì mình là một giáo viên cực kỳ chăm chỉ sửa lỗi. Cho tới một ngày, mình nhận ra rằng, việc sửa lỗi triền miên thực sự không hiệu quả như người ta tưởng.
Điều này tương tự giống như người ta bị ho, đau họng là tương ngay thuốc kháng sinh vào mà không cần biết là mình bị làm sao. Đó là cái người ta MUỐN, không phải cái người ta thực sự CẦN. Bạn muốn được sửa lỗi, nhưng bạn chưa chắc đã cần được sửa lỗi.
Hãy để mình giải thích thật cụ thể vấn đề này như sau. Người ta thường thích được sửa lỗi vì một số lý do chính như sau:
1. Tâm lý sợ nói sai, cần phải sửa cho bằng hết lỗi
Trong giao tiếp, cái người ta thực sự cần nghe là ý tưởng và suy nghĩ của bạn, chứ không phải là một câu hoàn chỉnh không sai lỗi ngữ pháp nào. Nói tiếng Anh thực tế không phải là bài kiểm tra ngữ pháp, khi mà bạn chia sai động từ là bạn bị trừ điểm. Nếu bạn cứ lúng túng sợ mắc đủ loại lỗi ngữ pháp, phát âm thì chắc chắn rằng bạn sẽ không bao giờ vượt qua được rào cản tâm lý sợ tiếng Anh.
Trên chặng đường mình tự luyện nói tiếng Anh lưu loát, mình không tập trung sửa mọi lỗi lớn nhỏ khi nói, mà mình tập trung vào từng mục tiêu tại từng thời điểm. Tức là gì? Mình tập trung nói tiếng Anh để lưu loát trước khi sửa lỗi cho hoàn hảo. Khi đã thấy tự tin hòm hòm, mình bắt đầu quay lại sửa các lỗi mình hay mắc phải. Mình không gọi đó là lỗi lầm, mà là những trải nghiệm. Người giỏi thường rất nhiều trải nghiệm. Nếu bạn không cho mình mắc lỗi, có nghĩa là bạn đã tự chặn con đường phát triển bản thân và cũng chính là lúc bạn từ chối mọi cơ hội luyện tập.
2. Bạn có thực sự cần được người khác sửa lỗi?
Thực lòng, khi nộp bài, ai cũng hồi hộp chờ đợi một lời khen hơn là một lời chê mắc lỗi phải không? Liệu mấy ai trong chúng ta chỉ chăm chăm xem thầy chỉ ra lỗi nào để mình sửa mà không cảm thấy chạnh lòng khi so sánh với bạn cùng lớp mắc ít lỗi hơn?
Ngay cả khi được sửa lỗi, CHƯA CHẮC BẠN ĐÃ THAY ĐỔI. Con trai mình khi còn nhỏ khá bừa bãi. Thay quần áo ra để ngay giữa nhà. Mình nhắc tới nhắc lui nhiều lần, con vẫn mắc lỗi tương tự. Tại sao? Vì con không để tâm. Mình buộc phải làm cho con nhớ, bằng cách nói với con rằng, nếu lần sau, mẹ còn nhìn thấy quần áo thay ra không bỏ vào giỏ giặt, mẹ sẽ cho con đứng góc 10 phút. Được vài lần đứng góc là chàng nhớ, sợ và sửa được cái tật đó. Lấy ví dụ này cho moi người thấy rằng, để sửa được một lỗi, bạn cần nhiều thời gian và quan trọng là, bạn phải ẤN TƯỢNG với cái lỗi đó. Tức là, cái lỗi đó, nếu nó gây ra một HẬU QUẢ ĐAU THƯƠNG nào đó, bạn sẽ nhớ nó nhiều hơn. Nói chung, để sửa được lỗi, nhận thức lỗi chưa đủ, mà phải cần có sự CHÚ TÂM ĐỂ THAY ĐỔI.
TỰ SỬA LỖI quan trọng hơn rất nhiều. Nhớ lại con đường tự luyện tiếng Anh của mình, mình chưa bao giờ được ai ngồi nghe bài rồi sửa bài nói cho mình cả (mặc dù lúc ấy mình rất muốn nhé). Tất cả những gì mình làm là ghi âm và tự nghe lại bài nói của mình. NẾU BẠN TỰ PHÁT HIỆN RA LỖI, BẠN SẼ NHỚ LỖI LÂU HƠN VÀ MUỐN SỬA HƠN. Người ta quan tâm nhiều hơn tới những trải nghiệm của chính mình. Ví dụ, khi mình tự tìm đường tới một chỗ lạ, mình sẽ nhớ ngay đường tới đó vào lần sau. Nhưng nếu bạn được người khác đèo tới đó, khả năng cao là lần sau bạn sẽ không thể nhớ nổi đường.
3. Hãy học cách tự sửa lỗi cho mình
Nếu bạn để động lực của mình phụ thuộc vào người khác (ví dụ phải có abcd thì tôi mới làm gì đó), bạn sẽ khó thành công. Cách suy nghĩ này giống như là, nếu có PT (personal trainer) thì tôi mới đi tập gym vậy. Có mấy người đủ tiền thuê PT cả năm trời? Phần lớn mọi người tập với PT để biết phương pháp tự luyện tập. Thực tế, có rất nhiều người vẫn âm thầm đi tự tập để có thân hình cân đối, khỏe mạnh đó thôi. Sự học là cả đời. Bạn cần học cách để tự mình có thể tự học, thay vì phụ thuộc vào bất kỳ một ai khác.
Đừng phụ thuộc vào ai đó sửa lỗi cho bạn, vì chẳng ai có thể làm được điều đó mãi, trừ CHÍNH BẠN. Hãy HỌC CÁCH TỰ SỬA LỖI cho chính mình. Đó là triết lý giảng dạy của mình. Trong khóa LUYỆN NÓI TIẾNG ANH LƯU LOÁT, mình cũng nói với học viên rằng: mình dạy cho các bạn đủ các kỹ năng để tự học, cho nên sau khóa này, bạn không cần phải đi học thêm ở đâu khác.
