Học từ mới tiếng Anh thế nào cho hiệu quả? Từ mới có thể học qua việc xem phim, đọc sách, giao tiếp với người nước ngoài, và nhu cầu cuộc sống và công việc.
Hôm nọ mình livestream bảo là đọc sách đừng chú trọng quá đến từ mới, tập trung vào nội dung sách ấy. Có bạn hỏi: thế học từ mới thế nào?
Mình học từ mới thế này. Hàng ngày, khi xem phim chẳng hạn, mình chạy qua rất nhiều từ mới khác nhau. Nhưng mình không tra từ nào cả, chủ yếu dựa vào bối cảnh để hiểu nghĩa thôi. Từ nào mình gặp nhiều quá, dựa vào các bối cảnh khác nhau của từ đó, tự nhiên sẽ hiểu nghĩa.
Trong giao tiếp, đôi khi gặp những từ mới mình không hiểu, thường thì mình sẽ hỏi lại ngay. Có thêm câu chuyện để nói. Giả như có lần mình nói chuyện với bạn, bạn nhắc đến con “chipmunk” nó hay đào cây, ăn quả ở vườn; mình cũng ngờ ngợ nó là con sóc chuột; nhưng hỏi lại cho chắc: nó có phải con giống con “squirrel”, nhưng nhỏ hơn không? Nói chung, học từ mới trong giao tiếp là hay nhất, vì nó không ảnh hưởng nhiều đến câu chuyện, mà còn giúp mình khám phá nhiều hơn.
Còn khi đọc sách, giống như xem phim, thường mình không tra từ điển mà chỉ đoán nghĩa. Lý do là nếu đó là từ khóa quan trọng, thì sẽ lặp lại ở các bối cảnh khác nhau, và kiểu gì mình cũng hiểu. Còn bối cảnh không quan trọng thì cũng không nhất thiết phải nhớ. Nếu sau có thời gian quay lại thì tra từ điển thôi, còn không thì bỏ.
Nhớ hồi đọc sách “ethics” có cụm từ “moral desert” – mới đọc chả hiểu nó nói gì. Nóng ruột quá, tra từ điển, đọc định nghĩa 1 hồi vẫn không hiểu ý của nó là làm sao. Sau này đọc thêm nữa, mới hiểu nó là việc những người “đạo đức” (moral) thì được các phần thưởng “desert” xứng đáng. Kiểu nó học giỏi, thi đại học điểm cao đỗ vào trường Ngoại Thương thì là “moral desert”. Còn nó gian lận mà điểm cao vào học trường đỉnh thì không xứng đáng. . Cho nên đọc sách để hiểu từ theo bối cảnh là tốt nhất.
Một dạng nữa là nhu cầu cuộc sống phải nhớ. Con trai mình thay răng cửa, thế là phải nhớ từ “wiggle the tooth” là lay răng. Con bị mẩn ngứa, phải nhớ từ “rash”. Đi tìm cái kem cho nó bôi, biết thêm từ “diaper rash” – là kem hăm tã. Nó mọc cái mụn cơm, đi gặp bác sĩ, học thêm được từ “wart”. Hè, người ta dùng cái “sprinkler” tưới cỏ, ông con vác cái “fly swatter” (vỉ đập ruồi) ra nghịch – học được thêm 1 từ nữa (xem ảnh).
Đôi khi, mình cũng học từ qua tính tò mò. Có hôm trời mưa, trên đường có vũng nước, tự nghĩ: “vũng nước là gì nhỉ”. Xong về cũng quên tra từ điển, nhưng câu hỏi cứ vẳng trong đầu. Hôm qua, đi chơi với mấy đứa trẻ, có đứa dẵm phải vũng nước, nói: “I stepped in the puddle”. Thế là biết từ “puddle” là vũng nước, chả bao giờ quên.
Nói chung, chuyện học từ mới tiếng Anh cũng giống như học các cái khác. Nếu mình có nhu cầu dùng thực sự, thì học nhanh lắm; hoặc nếu mình tò mò, học cũng nhanh. Mục đích của tiếng Anh theo mình là để nghe và đọc sách là nhiều, nên người học tiếng Anh nên học cách đọc sách, nghe phim. Dùng càng nhiều, tiếng Anh sẽ càng khá hơn, từ vựng càng nhiều hơn.
Từ mới có nhiều cách học, mỗi người thiên về 1 kiểu riêng. Nhưng theo mình, học từ mới thế nào cho nó có ý nghĩa, thiết thực là sẽ nhanh và hiệu quả nhất.
Tác giả: Quang Nguyễn