Mình lượn qua mấy diễn đàn, thấy có những câu hỏi kiểu: cháu năm nay lớp 6, có nên cho học thi IELTS không?
Các luồng ý kiến nói có có, không không… Phần lớn mọi người cho là sớm quá. Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ quan điểm về thời điểm và cách học IELTS phù hợp nhất.
Bài thi IELTS về cơ bản là “academic English” – tiếng Anh học thuật. Ngay đối với học sinh ở Mỹ, đây vẫn có thể là một bài thi khó.
1. Thời điểm thi IELTS
Có những bạn lớp 4 đã có thể sẵn sàng ôn thi IELTS, có những bạn đến lớp 10 vẫn chưa sẵn sàng.
Nhưng theo mình, thời điểm tuyệt nhất để các con có điểm IELTS là khoảng lớp 10 (nếu con muốn dùng điểm vào Đại học ở VN). Như vậy, nếu kết quả chưa như ý, các con có thêm 2 năm để cải thiện, trước khi thi đại học. Còn nếu đã tốt rồi, các con có 2 năm để tập trung riêng cho các môn còn lại (vì IELTS có thời hạn 2 năm).
Như vậy, lớp 10 các con đã phải sẵn sàng tâm 8.0 IELTS trở lên. Tiếp theo là con đường.
2. Lộ trình
Với phần lớn học sinh ngày nay, IELTS là một bài thi, là mục tiêu cần hướng tới.
Mình thì nhìn nhận nó là một CÔNG CỤ, để nâng cao khả năng tiếng Anh, và để vào đại học, sau này để sử dụng trong cuộc sống. Do đó, cách tiếp cận của mình là học IELTS về bản chất là học TIẾNG ANH + học dạng bài và cách tư duy.
Do đó, để được điểm IELTS tốt, đầu tiên, TIẾNG ANH phải tốt đã. Tiếng Anh ở đây không phải là khả năng ngữ pháp, đó là khả năng cầm 1 cuốn sách lên biết đọc, apply học bổng biết viết bài luận, giao tiếp tự tin và nghe bài giảng trên lớp bằng tiếng Anh đơn giản và dễ dàng.
Tóm lại, trước khi cần biết DẠNG BÀI IELTS thế nào, các con cần phải tự tin khi SỬ DỤNG ngôn ngữ này để GIAO TIẾP, ĐỌC SÁCH và VIẾT.
Thực tế thì phần lớn những cháu học lớp 8, lớp 9 và có điểm IELTS tốt đều có bắt nguồn từ việc thích xem phim, đọc sách tiếng Anh, sau đó quen với dạng bài.
Bước thứ 2, đó là LÀM QUEN DẠNG BÀI và các chiến lược làm bài thi. Một người sử dụng ngôn ngữ thành thạo cận bản xứ, nếu không quen dạng bài (IELTS hay TOEFL) và đi thi có khi IELTS chỉ tầm 7.0 – 7.5 thôi. Quang có biết 1 bạn sinh viên quốc tế như thế, nhưng kể ra thì dài dòng.
Thường thì bước làm quen dạng bài mất tối đa khoảng 1 – 2 năm.
Như vậy, sẽ mất khoảng 1 – 2 năm để làm quen dạng bài và “academic English”, trước đó, học sinh cần giỏi tiếng Anh (ngữ pháp – nghe – nói – đọc – viết), đủ để sử dụng thoải mái tự tin.
3. Thời điểm bắt đầu
Theo mình, chuẩn bị càng sớm càng tốt. Từ khi con còn nhỏ, bố mẹ có thể nói chuyện với con bằng tiếng Anh, đọc sách cùng con, hoặc đơn giản là cho con nghe tiếng Anh hàng ngày (phim hoạt hình chẳng hạn).
Từ cấp tiểu học, có thể cho con làm quen với các dạng như TOEFL Primary, ngữ pháp và nghe rất đơn giản, từ vựng dịu dàng.
*** Con có thể bắt đầu NGHIÊM TÚC HỌC IELTS từ khoảng lớp 6.***
Giai đoạn đầu có thể củng cố ngữ pháp song song với đọc và viết; củng cố phát âm song song với nghe và nói. Mục tiêu là sau khoảng 2 năm, các con có thể thi IELTS được khoảng 6.0 (mà chưa cần biết dạng bài).
Trong giai đoạn này, cần nuôi dưỡng tình yêu của trẻ với ngôn ngữ. Sách có thể là truyện bằng tiếng Anh, “Diary of a Wimpy Kid” chẳng hạn. Ngôn ngữ này khác với ngôn ngữ khoa học, nhưng lại gần gũi hơn với thực tế đời sống. Nghe thì có thể là hoạt hình, phim…
Giai đoạn 2, từ khoảng lớp 8, là lúc BẮT ĐẦU làm quen với các dạng bài IELTS.
Khi làm quen với dạng bài này, bên cạnh sự khác biệt về ngôn ngữ (đời sống v.s. academic), trẻ còn phải học các kỹ thuật làm bài và tư duy – rất tốt cho việc học của trẻ, ở cả các môn học khác.
Ví dụ, khi luyện nghe, trẻ sẽ phải biết cách “take note” để đạt điểm tối đa. Hoặc khi làm bài đọc, trẻ sẽ phải biết “skimming and scanning” để tìm thông tin.
Quá trình “làm quen với bài thi” cũng là 1 quá trình luyện tập những kỹ năng mới, và làm quen với các cấu trúc ngữ pháp phức tạp hơn nhiều so với việc sử dụng ngôn ngữ thông thường.
Sau 2 năm ôn luyện, từ lớp 8-10, trẻ về cơ bản sẽ sẵn sáng thi để gặt được 8.0 IELTS nếu học đúng phương pháp.
P.S. Mình đang cho thằng cu lớn (lớp 5) bắt đầu làm quen với IELTS, vì con đã tương đối OK với tiếng Anh giao tiếp thông thường. Hy vọng là khoảng lớp 7-8 con có thể đạt 8.0 – 9.0 (nếu nó chịu khó học).
Ngồi nghĩ, IELTS là cái gì mà dân mình cứ loạn lên vì nó thế nhỉ. Học phát âm có phải hay hơn không ^^
Tác giả: Quang Nguyễn