Để nói tiếng Anh “như người bản xứ” bạn cần có:
- Phát âm tiếng Anh rõ ràng, tự nhiên
- Ngữ pháp chuẩn
- Cách diễn đạt tự nhiên
- Kiến thức văn hóa sâu sắc
Nếu như bạn muốn hòa nhập tốt vào môi trường tiếng Anh tại Mỹ hay Anh, khả năng ngôn ngữ của bạn phải tương đối tốt. Kỹ năng nghe là quan trọng nhất, nhưng kỹ năng nói cũng quan trọng không kém.
1. Phát âm tiếng Anh
Khác biệt dễ thấy nhất là phát âm tiếng Anh. Khi bạn phát âm sai, người bản xứ sẽ ngay lập tức nhận ra. Phát âm giống người bản xứ có thể chia thành 2 cấp độ: nói rõ ràng và nói tự nhiên.
Để nói rõ ràng, bạn có thể làm chủ các âm trong tiếng Mỹ, làm chủ trọng âm trong tiếng Anh; nói đúng giai điệu; và nói có ‘thought group’ – nói theo cụm.
Để nói tự nhiên thì khó hơn rất nhiều, nó liên quan tới ‘flow of the speech’ (độ trôi chảy), nối âm, nuốt âm, và ‘intonation’ – ngữ điệu. Để sở hữu các kỹ năng này, bạn cần phải hiểu các nguyên tắc (tri thức) và nghe thật nhiều (luyện tập).
2. Ngữ pháp
Rất nhiều người Mỹ không hiểu các nguyên tắc ngữ pháp, mặc dù họ nói tiếng Anh rất siêu? Đừng lầm tưởng, ngữ pháp của họ được “trui rèn” qua thực tế nên về cơ bản là tương đối chuẩn. Người Mỹ sẽ nói: “she kisses the baby” thay vì “she kiss the baby”, hay “she went out last night” thay vì “she goes out last night”. Những lỗi ngữ pháp cơ bản mà người học thường gặp sẽ làm bạn “lòi đuôi” rằng mình không phải người bản xứ.
Để sửa những lỗi này, không có cách nào khác ngoài việc luyện tập giao tiếp thường xuyên bằng tiếng Anh.
3. Cách diễn đạt tự nhiên
Phần lớn người Việt quen với ngôn ngữ viết bằng tiếng Anh hơn so với ngôn ngữ nói. Ví dụ, khi được hỏi: “how do you feel about Hanoi”, phần lớn người Việt quen thuộc với các từ: beautiful, great, good, nice… mà không biết những cách diễn đạt rất hay được sử dụng trong tiếng Mỹ hàng ngày như: awesome, terrific, amazing, fabulous…
Sự hạn chế về cách diễn đạt sẽ tạo ra khoảng cách giữa người nói tự nhiên và người học tiếng Anh.
Diễn đạt tự nhiên đôi khi còn đi kèm với các ‘idiom’ (thành ngữ), hoặc ‘slang’ (tiếng lóng) được sử dụng hàng ngày. Ví dụ, khi bạn nói: “you should take it with a grain of salt” – trong một số ngữ cảnh – nghe sẽ tự nhiên hơn là “you should think carefully about that”. Hoặc, “I wanna earn 10 grand” nghe sẽ ổn hơn “I wanna earn 10.000 dollars”.
Để có cách sử dụng ngôn ngữ đa dạng, bạn phải “try and fail”, có nghĩa là học các cách diễn đạt tự nhiên (và mới), rồi mang ra sử dụng khi có bối cảnh phù hợp. Nếu bạn sử dụng sai, đừng xấu hổ, đôi khi sự “sai” cũng có cái đáng yêu của nó. Và nhớ là bạn đang học mà, còn khi sử dụng đúng, “level” của bạn đã lên 1 tầm mới.
4. Kiến thức văn hóa
Đây là thử thách khó nhất để bạn có thể nói như người Mỹ – nội dung của các câu chuyện. Rất nhiều khi, người Mỹ đề cập tới các câu chuyện, hoặc điển tích trong lịch sử; hoặc những giá trị văn hóa mà mọi người Mỹ đều biết.
Ví dụ, ‘integrity’ là một từ rất hay gặp trong văn hóa Mỹ, có nghĩa là ‘sống đạo đức, theo niềm tin chính đáng của mình’. Ví dụ, khi mình làm giáo viên mà lại chài tiền sinh viên thì là ‘lose integrity’; hoặc mình hứa cưới cô này mà lại đi cưới cô khác là ‘without integrity’, hệ quả là ‘you have nothing’.
Hoặc đơn giản là, bạn xem một video hài mà chẳng hiểu nó hài ở chỗ nào, vì bạn không hiểu ‘implication’ đằng sau những ‘jokes’ đó.
Cái này càng học càng thấy thú vị, nó mở tầm mắt của mình và đưa mình lên 1 tầm cao mới. Nếu có một vốn văn hóa đủ mạnh, bạn có thể ‘woww’ cả những người Mỹ khi mở miệng.
Và nói tiếng Anh hay như người Mỹ (thậm chí hơn cả người Mỹ) là 1 trong những ‘bucket list’ của mình. Đơn giản là mình muốn như vậy trước khi ‘kick the bucket’.
Tác giả: Quang Nguyen
(Bài được đăng trên Vnexpress: 4 nguyên nhân khiến bạn nói tiếng Anh không giống người bản xứ)