Nói tiếng Anh không phải là môn nghệ thuật giống như hát, không nên có khái niệm “nói hay” hay “nói dở”. Trong giao tiếp, tiếng Anh là công cụ truyền đạt ý tưởng nên tôi nghĩ từ “hiệu quả” sẽ phù hợp hơn.
Tại sao phải đặt ra vấn đề này? Vì tôi thấy nhiều người nói tiếng Anh như một thứ đồ trang sức, hơn là công cụ. Và điều đó hoàn toàn không tốt. Khi bạn chú ý vào hình thức của tiếng Anh, hơn là nội hàm và mục đích của nó, việc học sẽ “lệch dòng”, bạn sẽ ngại khi giao tiếp tiếng Anh hơn và khó sử dụng hơn.
Ví dụ, trong một video của TEDx, một khách hàng vào cửa hàng mua thuốc, thấy có hai loại nhãn DHA và EPA, liền hỏi cô quản lý. Cô này lo lắng, lắp bắp rồi tuôn một tràng các định nghĩa về DHA và EPA – một thứ tiếng Anh mọi người thường cho là “hay”. Khách hàng người Mỹ mặt thộn ra, chả hiểu gì.
Rồi khách hàng cầm hai chai thuốc ra hỏi cô bán hàng ở ngoài. Cô nói: “EPA for heart, DHA for brain. Your heart OK or not?”.
Trong một bài thi nói, cô quản lý chắc sẽ chiến thắng, vì cô nói “hay” hơn. Nhưng trong thực tế, cô bán hàng chiến thắng, vì cô biết mình cần nói những gì.
Học để làm gì mới là câu hỏi quan trọng nhất. Nói tiếng Anh để cho hay hoặc để khoe khoang sẽ chẳng giải quyết được vấn đề gì. Nói tiếng Anh là để giao tiếp, nên trước hết cần nói rõ ràng, có nghĩa bạn dùng tối đa những gì mình có để diễn đạt ý tưởng của mình. Bạn thấy đấy, cô bán hàng không có ngữ pháp chuẩn, tiếng Anh cũng rất đơn giản, nhưng lại hiệu quả tới từng chi tiết. Nói rõ ràng là nói chậm hơn một chút, phát âm cuối đầy đủ, đúng trọng âm của từ…
Ngoài ra, bạn có thể học cao hơn, nói có “rhythm” (nhịp điệu) để tăng tính hiệu quả. Ví dụ, trong câu “I go to school”, bạn chỉ nhấn vào chữ “school” thôi. Việc xử lý âm cuối cũng giúp bạn tăng độ trôi chảy và tính hiệu quả.
Tuy nhiên, rốt cuộc thì nói tiếng Anh vẫn chỉ là để thể hiện ý tưởng của mình, làm được điều này là bạn đã thành công. Hãy hướng tới một thứ tiếng Anh “hiệu quả” thay vì tiếng Anh “hay”.
Quang Nguyen