Nỗi lo mơ hồ từ gia đình…
Tháng 8/2017, Quang sang Mỹ cùng gia đình. Một trong những nỗi lo hồi đó là: con trai 6 tuổi sang bên đó không giao tiếp tiếng Anh được. Bà nội cháu học thạc sĩ ở Mỹ được gửi gắm trách nhiệm dạy tiếng Anh cho cháu khi bố mẹ đi làm. Bà bảo: “Nói thì bà nói được thôi, nhưng sợ phát âm không chuẩn”.
Mình cười xòa, “Trẻ con quan trọng là làm quen với việc sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh. Bà nói vài từ không chuẩn cũng được, Youtube sẽ sửa lại hết”.
Cho tới xã hội…
Sự thật là…
Vậy, bố mẹ phát âm chưa chuẩn có nên dạy con tiếng Anh? Hay chỉ giao phó cháu cho các phần mềm hoặc giáo viên nước ngoài, hoặc giáo viên Việt phát âm thật chuẩn?
Cha mẹ là người thầy vĩ đại nhất, câu đó luôn đúng và đúng trong cả trường hợp dạy tiếng Anh. Nếu phụ huynh phát âm chưa chuẩn, nhưng giao tiếp được, lời khuyên của mình – một người nghiên cứu phát âm chuyên sâu – là bạn cứ dạy tiếng Anh cho cháu như bình thường.
Lợi ích của việc học tiếng Anh cùng con vượt trội so với bất lợi…
Mình khuyên mọi người đồng hành cùng con, mặc dù phát âm của mình chưa được chuẩn lắm, vì những lợi ích của việc học tiếng Anh cùng cha mẹ vượt trội so với những hạn chế.
Trẻ sẽ bắt đầu tư duy và sử dụng tiếng Anh
Khi dạy con bằng tiếng Anh – đơn giản nhất bằng cách nói chuyện tiếng Anh với con hàng ngày – não của trẻ sẽ bắt đầu tư duy theo tiếng Anh. Ví dụ, mẹ bảo “give me a “bâu” (bowl)” và trẻ đưa cho mẹ cái bát – trẻ đã sử dụng được tiếng Anh trong thực tế.
Điều này rất quan trọng, vì tiếng Anh là công cụ giao tiếp. Khi bố mẹ khuyến khích trẻ giao tiếp như vậy, và gặp người nước ngoài chẳng hạn, trẻ sẽ tự tin nói chuyện vì đã có “vốn liếng” sẵn rồi. Tiếng Anh sẽ trở thành một phần trong cuộc sống của cháu. Hiệu quả về mặt học tập là rất cao.
Với những phụ huynh làm việc ở công ty quốc tế có khả năng giao tiếp tốt, dù không quen với giáo trình như thầy cô ở trường. Làm việc bằng tiếng Anh nhiều giúp bạn giao tiếp thành thạo, và đó chính là cái bạn muốn dạy con mình, phải không? Vậy, tại sao không tạo môi trường cho trẻ luyện tập?
Tạo môi trường thực hành cho con
Nếu bạn gửi con cho các trung tâm tiếng Anh 2 buổi 1 tuần, mỗi buổi 2 tiếng, mỗi tuần trẻ giao tiếp tiếng Anh tối đa 4 tiếng, 1 năm giao tiếp được khoảng 200 tiếng (tương đương khoảng 10 – 20 ngày nếu sống ở môi trường ESL – Mỹ, Anh, Canada…). Đó là lý do trẻ em sẽ khó có thể giỏi tiếng Anh nếu chỉ đi học trung tâm.
Nếu bạn vứt cho con 1 cái Ipad, và con chơi các app tiếng Anh, xem youtube… đó có thể là 1 dạng “đầu vào”, nhưng trẻ sẽ bị thiếu tương tác “thật”.
Và nếu bạn vừa dùng “app” vừa cho trẻ đi học trung tâm, bạn cũng không thể biết con mình đang tiến bộ thế nào và cần cải thiện thêm gì.
Nhưng nếu bạn nói tiếng Anh với con ở nhà, mỗi ngày bé có thể có thêm 4-5h thực hành tiếng Anh cùng bố mẹ, mỗi năm có thêm 1000-2000 giờ học tiếng Anh, chẳng phải tuyệt vời sao? Quang vẫn sử dụng tiếng Anh cùng mấy đứa nhỏ ở nhà, và hiệu quả là “kiệt xuất” mọi người ạ.
Trải nghiệm tuyệt vời của trẻ
Thứ hai, dạy con tiếng Anh (hay toán, văn…) là một trải nghiệm thú vị với cả phụ huynh và trẻ nhỏ. Cuộc sống bận rộn tước đi nhiều cơ hội cha mẹ và con cái ngồi lại với nhau. Nói chuyện cùng (hoặc dạy) trẻ nhỏ giao tiếp tiếng Anh giúp xây dựng mối liên hệ giữa cha mẹ và trẻ nhỏ. Như vậy tốt hơn nhiều so với việc đưa cho con một cái Ipad và bảo “tự học tiếng Anh đi”.
Hoàn thiện tiếng Anh của bố mẹ
Thứ ba, dạy con tiếng Anh sẽ hoàn thiện tiếng Anh của bố mẹ. Trong quá trình dạy, một lúc nào đó, bạn “chột dạ” – mình phát âm từ này đúng không nhỉ? Và bạn mở từ điển ra, học được một từ mới và con bạn được học tiếng Anh chuẩn hơn.
Việc nói có “accent” là chấp nhận được
Cuối cùng, tiếng Anh đã trở thành ngôn ngữ quốc tế. Bạn có thể phát âm không hoàn hảo, nhưng miễn bạn giao tiếp tốt trong công việc, tiếng Anh của bạn được đánh giá cao. Và nếu thực sự muốn con mình nói tiếng Anh chuẩn, bạn luôn có thể cải thiện phát âm tiếng Anh của bản thân.
Tóm lại, nếu bạn có thể giao tiếp tiếng Anh, đừng ngần ngại dạy tiếng Anh cho con ngay từ hôm nay. Bạn sẽ giúp trẻ tự tin hơn, học giỏi hơn, trải nghiệm hơn và tiếng Anh của bạn cũng sẽ tiến bộ hơn nhiều.
Nếu còn thiếu tự tin, hãy học phát âm tiếng Anh
Học phát âm tiếng Anh sẽ thay đổi hoàn toàn tiếng Anh của bạn, khả năng nghe, nói cùng con. Bạn sẽ tự tin cầm cuốn sách lên và đọc cho con, và biết chắc chắn mình đang làm đúng.
Đó là giải pháp đơn giản và tuyệt vời nhất để vừa đồng hành cùng con, vừa không phải lo lắng về những vấn đề dài dằng dặc ở trên, phải không các bố mẹ?
Tác giả: Quang Nguyen
(bài đăng trên: vnexpress: Phát âm không tốt có nên dạy con học tiếng Anh?)