Tại sao bạn gặp khó khăn khi nghe tiếng Anh? Câu trả lời có lẽ chỉ đơn giản: vì phát âm tiếng Anh quá khác so với tiếng Việt. Nếu bạn không nghe đủ, sử dụng đủ, thì dễ hiểu khi bạn nghe tiếng Anh giống như tiếng sao Hỏa vậy.
Bài viết nêu ra 4 khác biệt cơ bản giữa tiếng Anh và tiếng Việt ở cấp độ từ vựng – cấp độ đơn giản nhất trong phát âm – để mọi người cùng chiêm nghiệm.
Khác biệt về âm
Khác biệt đầu tiên và dễ thấy nhất là âm. Tiếng Anh có nhiều âm không có trong tiếng Việt, và một số âm “na ná” trong tiếng Việt. Điều này gây phần lớn khó khăn cho người học. Nếu những âm “na ná” như âm “i” trong “sit” và “seat” đễ gây nhầm lẫn; thì những âm hoàn toàn mới lạ như âm “y” trong “yes” và “j” trong “Jess” lại khiến người học hoang mang. Nắm vững về hệ thống âm IPA, do đó, là một gợi ý không hề tồi nếu bạn muốn bắt đầu và tiến bộ nhanh với bộ môn nghe trong tiếng Anh.
Khác biệt về dấu
Thứ hai, tiếng Anh không có dấu giống như tiếng Việt, do đó, người học đôi khi cảm thấy khó hiểu khi một từ có thể được đọc theo nhiều “dấu” khác nhau, ví dụ: “lơ-v”, “lợ-v”, “lớ-v” đều là một từ “love” (mình “Việt hóa” nguyên âm “schwa” một chút cho mọi người dễ hiểu.) Ngoài ra, người học Việt có xu hướng “gán” một dấu nhất định cho từ, ví dụ, “love” thì là dấu sắc, đọc là “lớp-v”.
Khác biệt âm cuối
Thứ ba, tiếng Anh không những có nhiều âm không tồn tại trong tiếng Việt, nó còn có nhiều “âm cuối” hơn. Ngoại trừ âm mũi (m, n, ng), tiếng Việt không có phụ âm hữu thanh đứng ở cuối từ (ví dụ, /r/, /l/, /v/…). Điều này gây ra rất nhiều khó khăn cho người nghe, đặc biệt là để phân biệt những từ như: “little” và “litter”.
Số lượng âm tiết
Cuối cùng, tiếng Anh là ngôn ngữ đa âm tiết, và có trọng âm; trong khi tiếng Việt đơn âm tiết, và nhấn vào tất cả các từ. Trong quá trình dạy phát âm cho người Việt, mình thấy trọng âm là vấn đề nổi cộm và dễ thấy nhất. Lỗi thường gặp nhất là người học thường nhấn trọng âm vào tất cả các âm tiết trong từ (ví dụ, “pumpkin” đọc là “păm-kìn”). Do đó, khi nghe tiếng Anh, người Việt thường cảm thấy họ nói rất nhanh, tới mức không thể bắt được từ. Cần nhớ, hầu hết các âm tiết không được nhấn trong từ sẽ được nói rất nhẹ, ví dụ, “pumpkin” thì bạn chỉ nghe rõ “pump-” thôi, còn “-kin” thì nghe rất mờ.
Tóm lại, hiểu được những khác biệt cơ bản giữa phát âm từ trong tiếng Anh và tiếng Việt sẽ giúp bạn có lộ trình học tốt hơn. Bí quyết thành công là nghe thật nhiều, và lưu ý về những khác biệt sẽ giúp bạn tiến bộ hơn rất nhiều.
Tác giả: Thầy Quang Nguyễn
Fanpage: MoonESL – phát âm tiếng Anh
Khóa học: Phát âm tiếng Anh – nói tự nhiên
Khóa học: Phương pháp luyện nghe sâu tiếng Anh
Bài viết được đăng trên vnexpress.net: khác biệt giữa phát âm tiếng Anh tiếng Việt