Ai cũng biết đồng “dollar” của Mỹ, tuy nhiên vẫn thường đọc theo phiên âm Việt Nam là “đôla”. Cách phát âm này không chính xác.
Có lần mình đi trợ giảng cho giáo sư ở Mỹ, lớp chương trình tiên tiến của Đại học Ngoại thương (Hà Nội). Khi nói về xuất nhập khẩu, một bạn nói từ “đôla” và nhắc lại tới 3 lần mà giáo sư người Mỹ vẫn không hiểu. Phải tới khi một bạn khác ở lớp nói “đa-lờ” (/ˈdɒl ər/) thì giáo sư mới giật mình và gật gù.
Một điều mà nhiều người có thể phân vân là “dollar” có số nhiều hay không? “3 triệu” là “three million” (không có “s”), trong khi đó “3 triệu đôla” là “three million dollars” (âm cuối là /z/). Tuy nhiên, với các tờ tiền, ví dụ tờ 5 USD, mình nói “a five dollar note”, lúc này thì “dollar” không có “s” ở đằng sau.
Điều này làm mình liên tưởng một chút, không biết “20.000 Vietnam dong” hay “20.000 Vietnam dongs” thì đúng? Mình nghĩ cách sau thì đúng ngữ pháp hơn, nhưng theo thói quen mình vẫn đọc là “20.000 Vietnam dong” mà không có chữ “s” ở cuối, có thể vì người Việt thường bỏ âm cuối.
Tiền Mỹ đơn vị nhỏ nhất là “cent”. Đồng một cent có màu đồng, là một trong số ít đồng tiền chi phí sản xuất cao hơn giá trị của đồng tiền. To hơn một chút là đồng “5 cents”, gọi là “nickle”.
“10 cents” là “1 dime”, còn “25 cents” là “a quarter” (có nghĩa 1/4 của 1 USD). Nhiều máy bán hàng tự động ở Mỹ chỉ nhận tiền xu, mình cầm tiền giấy đi đổi, hỏi “Do you have quarters?”, có nghĩa “Bạn có tiền 25 cent đổi mình với”. Trước đây, ở Mỹ có đồng “50 cents”, (half-dollar coin), còn gọi là “Kenedy half dollar”, nhưng giờ không dùng nữa.
Một điều ít người biết, đó là tiền Mỹ cũng có “1 dollar coin” – đồng xu 1 USD. Đồng này màu vàng, rất đẹp.
Ở Việt Nam, 20.000 đồng thường được nói hoặc viết tắt là 20K. Ở Mỹ, 20.000 USD gọi là 20 Grand (không có “s” ở cuối).
Tác giả: Quang Nguyễn
(bài viết được đăng trên vnexpress: Dollar trong tiếng Anh)