Rõ ràng, phát âm tiếng Anh không chỉ là 44 âm trong tiếng Anh Anh (hoặc 48 âm Anh Mỹ). Video “bóc phốt” giáo viên tiếng Anh người Việt gần đây đã chỉ ra, chỉ khoảng 50% các lỗi của giáo viên người Việt liên quan đến âm (như “deep” hay “dip”; hoặc “does” hay “that”). Phần còn lại liên quan tới trọng âm từ (police) từ cần nhấn (big game), hoặc nối âm (hope all).
Vậy, là người học tiếng Anh, các bạn cần phải làm gì? Bài viết này đưa ra một số lời khuyên giúp bạn hiểu được những vấn đề căn bản nhất để nói tiếng Anh rõ ràng.
1. Ba điều bạn cần biết để phát âm tiếng Anh chuẩn.
Trước khi nói tiếng Anh trôi chảy, lưu loát, bạn cần phải nói rõ ràng đã. Vậy, thế nào là nói tiếng Anh rõ ràng?
Ví dụ, trong câu “how much does it cost?” bạn chỉ cần nói rõ được 3 từ “how, much, cost”, hoặc thậm chí 1 trong 2 cụm “how much” hoặc “cost” là người nghe có thể đoán được.
Thứ nhất, nói rõ ràng có nghĩa là trước hết, bạn biết mình phải nhấn vào từ nào (thuật ngữ gọi là “rhythm of the speech”). Nguyên tắc rất đơn giản, từ nào trong câu có nghĩa thì nhấn. Nhưng để làm được cần rất nhiều luyện tập.
Thứ hai, làm thế nào nói được chính xác từ khóa trong câu? Với các từ “how”, “much” và “cost”, cách phát âm tương đối đơn giản, vì 3 từ đều là từ 1 âm tiết. Với những từ khóa từ 2 âm tiết trở lên, như “police” chẳng hạn, bạn cần phải biết cách nhấn trọng âm.
Nguyên tắc nhấn trọng âm rất đơn giản, âm nào là trọng âm thì đọc cao hơn, to hơn, và dài hơn. Nhưng thực tế thì cần luyện tập rất nhiều mới có thể làm chủ được trọng âm từ và nói chính xác được.
Thứ ba, sau khi làm chủ trọng âm, bạn cần làm chủ các âm trong tiếng Anh – gọi là bảng IPA. Khi học âm, có 2 loại âm bạn cần lưu ý: 1 là những âm không có trong tiếng Việt (như âm schwa trong từ “bus”; 2 là những âm “na ná” tiếng Việt (như âm /ɪ/ trong “dip” và âm /i/ trong deep; hoặc âm “th” trong tiếng Anh). Sau khi làm chủ được các âm này rồi, chỉ lưu ý đọc đủ âm, có âm cuối là được.
Tóm lại, nói tiếng Anh rõ ràng là nói được chính xác những từ cần nói (content word) trong câu; để nói đúng được, các bạn cần nói đúng trọng âm (word stress) và đúng âm (sounds).
2. Nối âm (connected speech)
Khi bạn đã nói chính xác, và có âm cuối đầy đủ, bạn sẽ bắt đầu vào giai đoạn 2 là nối âm. Mình xin phép không nói sâu hơn về vấn đề này trong bài viết. Điều bạn cần nhớ là, nối âm chỉ cần thiết khi bạn cần tăng tốc tiếng Anh để đạt hiệu quả ngôn ngữ cao hơn. Với phần lớn người học, nhiệm vụ trước mắt là nói rõ, nói chuẩn xác đã.
Nối âm là cái hầu hết người học muốn học, nhưng lại ít khi dùng được.
Cuối cùng, nói tiếng Anh là một kỹ năng (skill), giống như bóng đá hay tập gym, nó cần sự thực hành thường xuyên. Những người ít thực hành, dẫu nghiên cứu trăm kinh vạn quyển thì đến lúc giao tiếp cũng không dùng được. Phát âm bản chất của nó, cuối cùng lại quay về giao tiếp.
Nếu bạn sang Mỹ, giao tiếp được với một người bán hàng bình thường, phát âm của bạn là chuẩn.
Tác giả: Quang Nguyen
bài đăng trên vnexpress.net: Ba điều cần biết để nói tiếng Anh chuẩn