Thế nào là phát âm tiếng Anh chuẩn?

Chất giọng nào là chuẩn?

Có lẽ hầu hết người Việt Nam đều đồng ý tiếng Việt chuẩn là tiếng “Hà Nội” (uhmmm, một số người có thể không đồng ý lắm). Tiếng Hà Nội không làm rõ được “xờ xung xướng” với “xờ xấu xa”, “chung châu” hay “chung chó”, đánh đồng “du ngủ” với “du ca” … Ồ, có nhiều cái không chuẩn lắm.

Chuẩn theo vùng miền

Tiếng Anh Mỹ cũng vậy. Có rất nhiều chuẩn, người miền Nam ở California cho rằng người miền Tây phát âm tiếng Anh buồn cười; người miền Tây thì cho rằng người miền Bắc phát âm /ae/ quá lên, nghe chả ra sao cả.

Nếu bạn hỏi một người Mỹ tiếng Anh nào là chuẩn, có thể họ sẽ bỏ qua yếu tố vùng miền và lựa chọn tiếng Anh… CNN. Những gì được nói trên các kênh thời sự phổ thông được coi là chuẩn mực. Những biên tập viên phải luyện phát âm tiếng Anh để không những người Mỹ, mà cả người ở các quốc gia khác trên thế giới đều nghe và hiểu họ nói gì.

Chuẩn theo thời gian

Mặc dù thế, ngay cả tiếng Anh trên bản tin cũng thay đổi theo thời gian. Nếu so sánh cách người Mỹ những năm 1950 và người Mỹ ngày nay nói trên truyền hình, các bạn có thể thấy một sự khác biệt đáng kể trong cách phát âm. Ngày nay, người ta nói nhanh hơn, và không rõ ràng bằng.

Rõ ràng, ngôn ngữ có tính vùng miền, và có tính thời điểm.

Ý kiến chuyên gia

Trong một lần nói chuyện với giáo sư Wu dạy ngôn ngữ học của trường đại học GVSU, ông chia sẻ với tôi:
“When I went to Ghana, some professors asked me, “how can we learn the standard American pronunciation?” and I answered them: “you should tell me what standard and whose standard”.

Thế đấy, một giáo sư chuyên đào tạo phát âm tiếng Mỹ ở Mỹ đã kể với tôi như vậy. Xem ra hy vọng về một thứ gọi là “chuẩn Mỹ” đã trở nên quá xa vời?

Vậy thế nào là phát âm chuẩn?

Phát âm tiếng Anh chuẩn có nghĩa là bạn ai nghe cũng hiểu. Ví dụ, khi Quang giao tiếp với giáo sư Wu, và 2 người đều có thể hiểu nhau dễ dàng, như vậy là tiếng Anh của cả 2 đều “chuẩn” ở mức độ nhất định.

Phát âm chuẩn là bạn nói ai cũng hiểu

Còn khi bạn “phát âm” mà người nước ngoài và người bản xứ không thể hiểu nổi, thì đó là “không chuẩn”. Người Mỹ ở các vùng miền khác nhau có thể có cách phát “âm” khác nhau, nhưng họ đều hiểu nhau khi nói, như vậy được coi là “chuẩn”.

Vậy, phát âm “chuẩn” có nghĩa là bạn không mắc những lỗi phát âm tiếng Anh nghiêm trọng dẫn tới việc người khác không thể hiểu nổi. Ở mức độ nhất định, điều đó chấp nhận được, giống như người Hà Nội nói Nguyệt, thì người Phú Thọ sẽ nói Nguệt.

Một số yếu tố của người phát âm chuẩn

Sự tương đồng giữa tiếng Anh của người Mỹ ở mọi miền đất nước là:

• Về cơ bản, cách nhấn trọng âm câu (giai điệu) tương đối giống nhau
• Về cơ bản, ngữ điệu là giống nhau
• Về cơ bản “thought group” (nói theo cụm) là giống nhau
• Về cơ bản, trọng âm là giống nhau
• Về cơ bản, hệ thống âm là giống nhau (ngoại trừ một vài dị biệt do vùng miền, nhưng không đáng kể)
• Đặc biệt, cách phát âm âm cuối, các cụm phụ âm là giống nhau về cơ bản
  

Về cơ bản, nếu bạn hiểu được những vấn đề trên thì bạn sẽ phát âm “chuẩn” – có nghĩa là nói thì người nghe sẽ hiểu được.

Phát âm tiếng Anh chuẩn không có nghĩa là bạn chuẩn 100% theo 1 ai đó, vào thời điểm nào đó, mà là “về cơ bản” bạn phát âm giống với người bản xứ. Và bạn nên học theo 1 chuẩn nhất định, để “về cơ bản” là phát âm chuẩn.

Cuối cùng, nếu ai đó hỏi bạn nói tiếng Anh chuẩn gì, bạn có thể nói, tôi nói tiếng Anh chuẩn Michigan, thế kỷ 20 nhé. Nghe hơi dài và buồn cười, nhưng có lý.

Tác giả:Quang Nguyen

(Bài được đăng trên Vnexpress: Phát âm tiếng Anh chuẩn Mỹ là gì?)