Nghe tiếng Anh: nối âm và nuốt âm

Khi nói đến phát âm tiếng Anh, nhiều người nghĩ chỉ là học về âm, nhưng hiểu như thế chưa đủ. Học phát âm bao gồm rất nhiều nội dung khác, như trọng âm, giai điệu, nói theo cụm…

Hầu hết lý do mình gặp khó khăn khi nghe tiếng Anh liên quan đến giảm âm (reduction) và nuốt âm (elision). Giảm âm là việc không phát âm đầy đủ một âm, ví dụ “for” nghe giống “fer”. Còn nuốt âm là không phát âm nào đó, ví dụ “kind of” nói thành “kinda”.

Sau đây là một vài câu chuyện liên quan tới giảm âm, nuốt âm mà mình trải qua.

1. Super salad

Hồi đó mới quay lại Mỹ năm 2017, mình vào cửa hàng pizza gọi món. Bạn bồi bàn hỏi: “OK, so for aptertizer, would you like super salad?”. Mình tròn mắt ngạc nhiên, hỏi lại: “Super salad? Sorry, I don’t get that”. Bạn ý nói rõ lại từng từ: “Would you like soup or salad?”. Mình cười: “Salad, please”.

Đây là hiện tượng giảm âm, vì mình kỳ vọng từ “or” được nói rõ ràng, nhưng người ta giảm âm thành “er”. Sau đó, từ “soup” nối âm với “er” nghe thành “super”. Sau này, mình biết vậy nên không bao giờ nghe sai nữa.

2. Pizza paper

Ở Mỹ được hai năm, một hôm, con trai mình đi học về kể với mẹ về chuyện nghe nhầm tiếng Anh. Thầy giáo nói “Give me a Pizza paper, please”, cậu không hiểu vì sao lại có “Pizza paper”.

Là thạc sĩ ngôn ngữ học, vợ mình hiểu ngay ra vấn đề và giải thích với con “Did he mean piece of paper”. Chàng trai cười khoái chí vì mẹ đã giải thích đúng.

Trong trường hợp này, con mình nhầm do nghe không quen. Cụm “A piece of paper” hay được đọc nhanh thành “a piece /ə/ paper” – âm /f/ trong từ “of” bị nuốt đi, vì có phụ âm /p/ đứng ngay sau nó. Thành thử ra, âm /s/ ở cuối từ /pis/ với âm /ə/ trong nghe như /pis-əv/, cũng gần na ná với từ “pizza” /ˈpitsə/ (có âm /t/, chặn một cái).

Phân tích thì phức tạp thế thôi, chứ học để dùng thì nắm nguyên tắc một chút, nghe nhiều và nói nhiều một chút sẽ quen.

Học phát âm tiếng Anh cùng chuyên gia, thạc sĩ Mỹ, giáo viên dạy tiếng Anh trên báo Vnexpress ở đây

3. Other any…

Trong một lần nghe đài “Michigan radio”, mình nghe có câu: “Other any private companies that can provide the service?”.

Đoạn này đang nói về tình hình khan hiếm ở Nam Sudan do chiến tranh. Mình đã nghĩ “Câu này là sao nhỉ, sao lại other ở đây?”. Mãi mình mới ngẫm ra, người ta hỏi “Are THERE any private companies that can provide the service?”. Từ “there” bị giảm đi, nghe thành “ther” nên nghe cả cụm thành “other”.

Thế mới biết, học phát âm rất hữu dụng trong nghe.

Có thể thấy, trong nghe tiếng Anh, giảm âm với nối âm, nuốt âm, biến âm là những hiện tượng khiến nhiều người học ở Việt Nam gặp khó khăn nhiều nhất, dễ gây hoang mang nhất.

Nếu được học đầy đủ, chưa chắc bạn nghe đã ra hết 100%, nhưng cùng với thực hành và chiêm nghiệm, dần dà bạn sẽ nghe sẽ không sót từ nào cả.

Đáng tiếc, do nhận thức sai lầm (rằng phát âm thì chỉ học về âm) mà rất ít người học phát âm tiếng Anh thành thạo về giảm âm và nuốt âm, nên họ bỏ lỡ cơ hội để có thể nghe tự tin và nói tiếng Anh tự nhiên.

Tác giả: Quang Nguyễn

Bài đăng trên báo: vnexpress