5 bí quyết luyện nghe cho người mới bắt đầu (Cô Moon Nguyen)

“Vạn sự khởi đầu nan” – nghe tiếng Anh ở trình độ bắt đầu luôn khó khăn và chật vật. Cô Moon Nguyen chia sẻ với bạn 5 bí quyết luyện nghe:

– Đừng nghe bài khó và dài

– Hãy nghe chủ động

– Cố tìm hiểu tại sao bạn không nghe được

– Nghe từ khóa

– Hãy giao tiếp tiếng Anh bất kỳ lúc nào có thể

Video cô Moon hướng dẫn 5 bí quyết luyện nghe cho người mới bắt đầu

1. Đừng nghe bài quá khó & quá dài

Khi trình độ tiếng Anh còn ù ù cạc cạc, mình đã tính tới chuyện nghe CNN. Bật tivi nghe CNN mà lỗi tai lùng bùng, nghe bắt được vài từ, vài hôm sợ quá bỏ cuộc luôn.

Lời khuyên cho người mới bắt đầu là không bao giờ chọn bài nghe quá khó so với trình độ hiện tại.

Theo kinh nghiệm cá nhân mình, nếu bạn nghe được 60-80% nội dung bài nghe, bài nghe đó phù hợp. Bài nghe không được quá dễ (gần như nghe được hết ở lần nghe đầu tiên), phải hơi khó chút nhưng lại không được quá khó (dễ gây nản).

Về độ dài, khi mới luyện nghe, đừng vội vàng cân não với những bài nghe vài chục phút, hãy chọn những bài nghe ngắn vừa đủ để bạn thấy không quá áp lực (ví dụ, 1-3 phút). Dần dần bạn sẽ nâng dần lượng thời gian nghe lên.

Về nguồn luyện nghe, thực ra có rất nhiều. Nhưng nguồn luyện nghe có hệ thống và toàn diện nhất thì hiện nay có bài viết: Nguồn luyện nghe tiếng Anh đủ trình độ

2. Nghe chủ động

Mình đọc nhiều tài liệu trên mạng nói rằng bạn phải nghe thật nhiều, nghe ngấm, bật hết đài ti vi kênh tiếng Anh lên mà nghe suốt ngày, rồi cũng “ngấm”. Mình xin nói thật, nghe như vậy chỉ làm lỗ tai bạn lùng bùng thêm. Mình xem phim Hàn, đúng là nghe cả năm, chỉ nhận ra mỗi chữ Oppa. Nói thế chắc bạn đủ hiểu.

Khi nghe, hãy cố hiểu. Hãy nghe hết mình như thể bạn phải nghe địa chỉ đảo giấu vàng và người ta chỉ nói có 1 lần.

Rất nhiều người khuyên bạn bật phụ đề khi nghe, nhưng theo quan điểm của mình, với những lần nghe đầu tiên, cố gắng đừng mở phụ đề. Đây chính là lúc bạn kích thích não bộ buộc phải nghe để hiểu & nắm được thông tin. Khi mình ngồi nghe giáo sư giảng bài trên giảng đường Mỹ, tất nhiên là không có phụ đề. Mình cần căng tai lên nghe để hiểu. Đó là nghe chủ động.

3. Tìm hiểu nguyên nhân tại sao bạn chưa nghe được

Tại sao kiểu nghe ngấm (cứ bật đài lên nghe cả ngày tới rát cả tai) không hiệu quả với người mới bắt đầu? Vì họ đã nghe không hiểu gì rồi nhưng cũng không tìm hiểu lý do tại sao không nghe được.

Bạn phải tìm ra lý do tại sao mình không nghe được

Càng ở trình độ thấp, khi nghe, bạn càng cần “cày bừa” thật nhiều. Cụ thể, với mỗi bài nghe, bạn cần xem transcript và nghe lại băng nhiều lần để tìm hiểu lý do tại sao bạn chưa nghe được. Có thể đó là do từ vựng mới? Do từ bạn đã biết nhưng vì bạn hay phát âm sai nên khi nghe, bạn không nhận ra từ đó? Cũng có thể vì bạn bị vướng những chỗ nối âm, giảm âm khiến bạn cảm thấy không bắt kịp tốc độ nói?

Việc tìm hiểu nguyên nhân rất quan trọng vì bạn sẽ học được rất nhiều từ những phân tích này.

4. Nghe và tập trung từ chính

Ngày xưa mình từng nghe một thầy nói rằng: khi nghe không cần nghe được hết các từ cũng hiểu. Mình thấy phi lý quá. Nhưng giờ thì mình đã hiểu.

Khi nghe tiếng Anh, nếu cố nghe rõ từng từ, lúc nào bạn cũng sẽ thấy họ nói nhanh. Vì cách nói tiếng Anh khác cách nói tiếng Việt. Người ta không nói từng từ, ngược lại, các bạn còn thấy các từ có xu hướng “líu ríu”, luyến hết vào với nhau. Chính vì thế, bạn cần tập trung tai nghe những từ chính nhất, nổi nhất, vì chính những từ đó truyền đạt ý nghĩa của cả câu.

5. Nghe qua đàm thoại

Đừng tưởng chỉ ngồi trước màn hình luyện nghe mới hiệu quả. Bạn có thể luyện nghe cực tốt trong chính những tình huống giao tiếp hàng ngày.

Nếu có điều kiện, hãy tham gia những hội nhóm tích cực trò chuyện bằng tiếng Anh. Hoặc thậm chí, nếu có bạn ở cùng nói tiếng Anh, hãy cùng bỏ ra một khoảng thời gian trong ngày để trò chuyện bằng tiếng Anh. Học nghe qua tương tác hàng ngày rất hữu ích vì nó giúp não bộ của bạn làm quen với tiếng Anh, đặc biệt hữu ích với những bạn ở trình độ căn bản.

Tác giả: Moon Nguyễn

Không ai là người mới bắt đầu và nghe tiếng Anh đã giỏi. Khi bạn bị vứt vào một thế giới âm thanh hỗn loạn, việc hoang mang là bình thường. 2 bí quyết là đừng cố nghe tất cả và hãy kiên trì.

1. Không nên cố gắng nghe tất cả

Là người mới luyện nghe tiếng Anh, quan trọng nhất là bạn không nên căng thẳng, và không nên cố gắng nghe tất cả. Bước đầu tiên của luyện nghe là vừa nghe vừa đoán.

Những người muốn nghe được NGAY VÀ LUÔN tất cả những gì người khác nói thường sẽ thất bại và bỏ cuộc. Ngay cả với người bản xứ, thông thường người ta cũng chỉ nghe khoảng 80-90% thôi, còn lại là đoán.

Năm 2017, mình quay trở lại Mỹ và phải cập nhật lại khả năng nghe. Mỗi buổi sáng, mình đều bật đài Michigan Radio lên nghe trong lúc chạy tập thể dục. Hồi mới bắt đầu nghe cũng lõm bõm lắm, được khoảng 70% thôi.

Một ngày, mình bắt đầu cảm nhận được những TỪ KHÓA mà người ta nói, sau đó nghe chỉ bắt từ khóa đó và đoán người ta đang nói về cái gì. Thế mà tự nhiên giỏi!

Với tụi trẻ con cũng thế, mình quan sát tụi nhỏ nhà mình (hồi mới sang Mỹ, tiếng Anh gần như con số 0) giao tiếp với tụi trẻ Mỹ ở sân chơi. Hồi mới đầu, chúng nó nghe tập trung vào “key word” xong đoán, nhiều khi sai, nhưng phần lớn là đúng. Kiểu cứ nghe thấy từ “play” là chơi, “tag” là đuổi bắt,… sau này ngày càng nghe được nhiều “từ khóa”, tụi nó đoán càng chuẩn hơn. Thế là thành nghe giỏi.

Do đó, khi nghe, bạn đừng nên cố gắng nghe tất cả mọi thứ, thay vì đó, hãy chỉ tập trung vào từ khóa, liên kết các từ đó để đoán người ta đang nói về cái gì (chủ đề là gì), ý chính, ý phụ là gì.

2. Bạn phải kiên trì

Mỗi ngày bạn đều nên luyện nghe tiếng Anh, vì nếu không nghe một thời gian, đôi tai của bạn sẽ “quên” dần đi.

Quan trọng là làm thế nào để có thể luyện nghe hàng ngày mà không chán nản? Bạn chỉ có thể kiên trì với những thứ bạn thích và hứng thú, cho nên, KHÔNG NÊN COI BÀI NGHE LÀ MỘT BÀI TEST. Hãy luôn thư giãn khi nghe, và “chơi” các trò chơi với bài nghe, kiểu “đuổi tiếng bắt chữ”. Một trạng thái tâm lý thoải mái hoàn toàn sẽ giúp bạn nghe tốt hơn và hứng thú hơn với việc nghe.

Ngoài ra, tất nhiên, nếu các bạn lựa chọn được những nguồn tài liệu nghe phù hợp với trình độ, sở thích của mình thì bạn sẽ tiến bộ rất nhanh Nguồn luyện nghe tiếng Anh đủ trình độ

Hãy luôn giữ tâm lý thoải mái khi luyện nghe

Cuối cùng, mình xin kể cho mọi người câu chuyện luyện nghe của mình. Mình hay nghe “Michigan radio”, những lúc lái xe thì đều bật lên để nghe. Tuy nhiên, lúc đi cùng tụi trẻ con thì chúng nó không thích nghe đài, mấy bố con liền bật “cartoon” trên kênh “Netflix” lên, không xem hình mà chỉ nghe tiếng của phim thôi, mình cảm thấy cũng thú vị ra phết.

Bật mí là đôi khi mình nghe “cartoon” cũng không rõ hết đâu, nhưng mà kệ đi, nghe “for fun” thì mới được lâu dài mà.

Lưu ý: rhythm và nối âm

Khi nghe, có 2 điều bạn nên lưu ý.

Thứ nhất, là phải hiểu nguyên tắc “rhythm”, nghe và tập trung vào “từ khóa” người ta nói rõ nhất trong câu/đoạn. Dựa vào “từ khóa” nghe được để đoán topic là gì, người ta đang nói về cái gì. Để làm được điều này, bạn phải hiểu được cách bắt “từ khóa” – những từ được nói rõ nhất trong câu. Bạn cũng phải học được cách “bỏ qua” những từ không nhấn.

Và thứ hai là phải “đề phòng” nối âm. Nhiều chỗ dễ ơi là dễ, nhưng vì người ta nối âm mà cả lớp mặt nghệt ra như… hihi. Để hiểu được nối âm, bạn nên biết các nguyên tắc nối âm trong tiếng Anh và luyện nghe thật nhiều để làm quen với những cụm từ thường gặp. Nắm được 2 bí quyết trên, bạn sẽ tiến bộ rất nhanh khi nghe.

Tác giả: Quang Nguyen

Bài đăng trên báo Vnexpress.net: Hai bí quyết học tiếng Anh cho người mới bắt đầu